За, өнөөдөр та бүхэнд амласан ёсоороо Монгол хэлийг Монголчууд хэрхэн ашиглаж байгаа тухай бичиж байна.
Өнөөгийн Монгол залуус эх сайхан Монгол хэлээ ашиглах гэж алж байна. Үгсийн сан нь тийм муу юм уу, эсвэл сэтгэхүй нь тийм хязгаарлагдмал хүрээнд орчихсон юм уу, бүү мэд. Нөхөд өө, та бүхэн дараах жишээнүүдийг хараад өөрсдийн санал дүгнэлтээ үлдээгээрэй.
Жишээ №1. Ноён Quiza гэдэг дуучны үгийг нь зохиож, Дуучин Д.Болд дуулж хит болгосон "Нүд чинь хайр харуулна" гэдэг дуу байна. Энэ дуу эхлэнгүүт л "Чиний надад хэлсэн үгний хоолойны ДУУ" гэсэн хэсэг явдаг. Та нар сайн бодоод үзээрэй. Уул нь "хоолойны өнгө" гэж баймаар байгаа юм. Дараа нь "Чиний ИНЭЭСЭН яриа чинь" гэж үргэлжлэнэ. Бас л ойлгомжгүй.
Жишээ №2. Бас Дуучин Д.Болдын дуулсан, ганцаарчилсан уран бүтээлийнх нь анхдагчийн нэг, тухайн үедээ маш хүчтэй хит болсон "Зөвхөн чам руу" гэдэг дуу байна. Дуу эхлэнгүүт "Чамайг БИ явсны дараа" гэсэн хэсэг явна. Нэлээн ойлгомжгүй өгүүлбэр байгаа юм. Зөвхөн энэ 2 жишээнээс үзэхэд өгүүлбэр дэх үгийн байрлал, өгүүлбэрийн бүтэц гэдэг зүйлийг ерөөсөө мартсан байна. Quiza зэрэг улсууд англи хэлээр ярихдаа үгийн байрлалаа иймэрхүү байдлаар сольж ярьдаггүй байх гэж бодож байна. Монголоос бусад хэлэнд ингэж байрлал сольсон тохиолдолд ойлгоход маш хэцүү, бараг ойлгогдохгүй болдог шүү дээ. Монгол хэлний яаж ч ярьсан ойлгогддог чанарыг ашиглан ийнхүү эх хэлээрээ тоглож болохгүй шүү дээ. Бас ФМ радио-н хөтлөгч нар гэж ярианы чадвар тун тааруу хүмүүс байна. Өгүүлбэр болгоныг "байгаа" гэж дуусгадаг. "Өнөөдөр манай нэвтрүүлгээр та бүхэн сүүлийн үеийн хит дуунуудыг сонсох ёстой БАЙГАА". Монголчууд аа, бид л эх хэлээ хайрлахгүй бол өөр хүн бидний өмнөөс хайрлахгүй шүү дээ. С1 телевизээр "Миний Монгол хэл" гэдэг нэвтрүүлэг цацагдаж байгааг та бүхэн үзэж байгаа юу? Энэ нэвтрүүлгээр бусад телевизүүдээр гарсан нэвтрүүлгүүдэд гарсан алдаа, улс төрчид, олны танил хүмүүсийн ярилцлага, хэлсэн үгэнд нь гарсан алдаануудыг түүж, шүүмжилдэг нэвтрүүлэг юм. Уг нэвтрүүлэг нь цаг үеэ олсон, тун хэрэгтэй нэвтрүүлэг гэж би хувьдаа тоодог юм. Мөн их, дээд сургууль төгссөн шинэ залуу ажилтнууд маань бичиг баримт бэлдэх, зөв бичих гэх мэтийн чадвар муутай байна. Сангийн яаманд ажилд орсон шинэ ажилтныг дарга нь "Албан бичиг төлөвлөөд ир" гэсэн үүрэг өгсөн чинь нөгөөх нь"Дарга аа, Word дээр бэлдэх үү, Excel дээр бэлдэх үү?" гэж асуусан тухай онигоо байдаг. Энэ мэтээр сонссон хүний чих нь улайж, санаа нь зовмоор зүйлс маш их сонсогдож байна. Ялангуяа сүүлийн 5 жилд энэ байдал хэрээс хэтэрлээ. Та бүхэн энэ талаар юу гэж бодож байна? Энд саналаа үлдээвэл би их баярлах болно шүү.
Tuesday, March 6, 2007
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
2 comments:
neeree tiim baina. medej avlaa
Deer ued. Tseden-bal dargyn neriig B usgiig ni hayaj bicheed ajlaasaa husuulj bsan bicheechyn tuhai yaria baidag terentei tustei yum yariad bn uu ugui u. Mongol hel TV-nuudees shaltgaalj ih muudaj bga gj bodoj bn. Neg shine ug zaaj ughud Arigsan-Hugshirsun gesen utgatai ug bn lee. Bodvol uil ug ni arigah baih.
Post a Comment